Зелено'ртскиот музички стил морна признаен за светско наследство

Цезарија Евора пее морна. Кадар од екранот од „Јутјуб“ (корисник alcom34)

Традиционалните музика и танц од Зелен ‘Рт, морна, беа одобрени како Неопипливо културно наследство на човештвото од страна на УНЕСКО..

Ова го објави министерот за култура на Зелен ‘Рт, Абрао Висенте, на 7 ноември 2019.

Caros cabo-verdianos, tenho a sorte, a honra e o privilégio de vos comunicar que hoje o comité técnico dos peritos da UNESCO aprovou o dossier da morna a Património da Humanidade…A nação já pode celebrar: a morna já é Património da Humanidade.

Драги сограѓани, имам среќа, чест и привилегија да Ве информирам дека Техничката комисија на експерти на УНЕСКО го одобри Досието за светско наследство на морната… Нацијата може да слави: Морната е светско наследство.

Пејачката од Зелен ‘Рт, Цезарија Евора, (1941-2011) беше една од најпознатите изведувачи на жанрот и го носеше епитетот „кралицата на морна“.

На официјалната апликација на Зелен ‘Рт до УНЕСКО се вели:

A Morna é um genéro performativo de Cabo Verde que reúne a voz, a música, a poesia e a dança. É uma expressão musical cuja prática não faz distinção de género. Usualmente cantada por uma só pessoa é acompanhada por instrumentos acústicos destacando-se o violão. Surgiu no século XIX, evoluindo do cruzamento de estilos musicais com fortes raízes africanas, o landum, com melodias oriundas da Europa.

Trata-se de uma canção melódica, quaternário, geralmente usando esquemas tonais menores clássicos. Nessa canção apela-se ao sentimento, versando temas vinculados ao amor, saudade, sofrimento, desprezo. Geralmente pode-se escutar a morna em ambientes informais onde decorrem as famosas tocatinas, contudo, é nas famosas «noites caboverdianas» que se pode escutar este género musical.

Морна е перформативен жанр од Зелен ‘Рт во кој се споени вокал, музика, поезија и танц. Тоа е музичка експресија чие практикување не познава родови разлики. Обично се пее од еден човек, придружен од акустични иструменти, најчесто гитара. Се појави во деветнаесеттиот век и еволуираше од мешањето музички стилови со силни африкански корени, ландум, со мелодии од Европа.

Песната е мелодична, со четиричетвртински такт, честопати со молски тонски шеми. Таа се однесува на чувствата и обработува теми поврзани со љубов, копнеж, страдање, презир. Морната обично се слуша во неформален контекст при одржување на познатите токатини. Исто така, овој музички жанр може да се слушне и на познатиот настан „Зелено'ртски вечери“.

Во објавата на Институтот за културно наследство на Зелен ‘Рт на „Фејсбук“ се вели:

A aprovação da Morna, segundo a Comissão da UNESCO, vai aumentar a consciencialização das pessoas sobre a importância da cultura cabo-verdiana e, especialmente, do crioulo cabo-verdiano, aumentando a auto-estima e o orgulho da população das ilhas, em torno das suas diferentes expressões culturais.

A coesão social será também reforçada, conduzindo ao desenvolvimento de novas formas de colaboração entre os grupos musicais, investigadores e instituições públicas e privadas.

A aprovação criará também novas oportunidades para a troca de conhecimentos entre gerações e as pessoas das diferentes regiões do arquipélago e da comunidade imigrante e demonstrar, ainda, a diversidade cultural da música e da cultura do atlântico.

Усвојувањето на морна од страна на Комисијата при Унеско, ќе ја зголеми свеста на луѓето за важноста на зелено'ртската култура, особено на зелено'ртскиот креолски јазик, зголемувајќи ја самодовербата и гордоста на луѓето на островите за нивните различни културни изразувања.

Ќе се зајакне општестената кохезија, со што ќе дојде до развој на нови форми на соработка помеѓу музичките групи, истражувачите и приватните институции.

Прифаќањето исто така ќе создаде нови можности за размена на знаење помеѓу генерации и луѓе од различни региони на архипелагот и имигрантската заедница, а и ќе ја покаже културната разноликост на музиката и културата на Атлантикот.

Официјалното усвојување на одлуката од страна на УНЕСКО треба да се случи на церемонија во Колумбија во декември 2019.

Објавата наиде на честитки од многумина. Жаки Маркес да Силва, жител на главниот град Праија, изјави:

Dia deveras memorável e histórico para a cultura cabo-verdiana. Motivo para estarmos todos muito orgulhosos. Ainda que a obra seja de todos nós, porque a morna é expressão maior da alma cabo-verdiana, felicito-o Abraão Vicente Stephanie Duarte Vicente e a toda a equipa que, de forma empenhada, trabalhou para que o sonho pudesse ser realidade. Aos nossos músicos, todos sem excepção, as minhas felicitações.

Многу значаен и историски ден за зелено'ртската култура. Една причина да бидеме сите горди. Иако ни припаѓа на сите, бидејќи морната е најголемата експресија на зелено'ртската душа, сакам да честитам на Абрао Висенте, Стефани Дуарте Висенте и целиот тим кој посветено работеше во остварувањето на овој сон. Честитки, без исклучок, до сите наши музичари.

За Мануел Виега, коментатор и новинар, морната веќе беше дел од светското наследство дури пред официјалното признавање:

A MORNA, ANTES DO RECONHECIMENTO DA UNESCO,
JÁ ERA, PARA NÓS, PATRIMÓNIO DA HUMANIDADE

A Cidade Velha foi declarada, em 2009, Património da Humanidade, em grande medida, porque Cabo Verde foi o berço da morna, do crioulo e da nossa crioulidade. É por isso que a decisão da Comissão Técnica do Património Mundial em recomendar a inscrição da MORNA na Lista de Património da Humanidade é apenas um reconhecimento de algo que já é, que já era.

Não deixa de ser muito importante essa recomendação, porém o mais importante é o reconhecimento que quem criou a Morna tem desse ato de criação.

Tudo isto para dizer que há muito que celebrei a Morna como Património da Humanidade. Que todos celebrem, com orgulho e patriotismo, esse filho querido e amado da nossa crioulidade.

МОРНАТА, ПРЕД ДА ДОБИЕ ПРИЗНАНИЕ ОД УНЕСКО,
…ЗА НАС БЕШЕ ДЕЛ ОД НАСЛЕДСТВОТО НА ЧОВЕШТВОТО…

Стариот град беше прогласен за локалитет на светско наследство во 2009, во голема мера поради тоа што Зелен ‘Рт беше колевката на морна, креолскиот јазик и нашиот креолски јазик. Затоа одлуката на Техничката комисија за светско наследство да препорача да се впише МОРНАТА на Листата на светско наследство е само признание за нешто што е, и што веќе беше.

Оваа препорака е многу важна, бидејќи најважното нешто е признанието дека оние кои ја создадоа морната ја имаат оваа способност за создавање.

Она што сакам да го кажам е дека одамна ја чествувам морната како светско наследство. Нека сите ја слават со гордост и патриотизам, ова чедо на нашето креолство.

Според Жорге Мартинс, ова е највисокиот момент за зелено'ртската култура, која е во подем:

Que grande notícia! Cabo Verde deu mais um passo importantíssimo na afirmação da sua identidade.

A nossa cultura foi merecidamente premiada e os nossos artistas que sempre lutaram para a preservação, promoção e divulgação desta nossa rica tradição, estão todos de parabéns!

Viva a morna!
Viva as nossas ricas tradições!

Одлични вести! Зелен ‘Рт направи уште еден чекор во зацврструвањето на својот идентитет.

Нашата култура е заслужено наградена а на нашите уметници, кои секогаш се борат за зачувување, промоција и ширење на нашата богата традиција, треба да им се честита!

Да живее морна!
Да живеат нашите богати традиции!

Започни ја конверзацијата

Автори, ве молиме Најава »

Насоки

  • Сите коментари се модерирани. Не го поставувајте вашиот коментар повеќе од еднаш, бидејќи може да биде идентификуван како спам.
  • Ве молиме однесувајте се кон другите со почит. Коментарите кои содржат омраза, непристојност и лични напади нема да бидат одобрени.