- Global Voices на македонски - https://mk.globalvoices.org -

Кина: Пишување рецензии за имагинарни книги

Категории: Источна Азија, Кина, Граѓански медиуми, Јазик, Книжевност, Уметност и култура

Пишување рецензија за имагинарна книга е форма на псевдоепиграфа [1]. Реномираниот аргентински писател Хорхе Луис Борхес, еден од најпознатите популаризирачи на оваа форма на уметност, во воведот за „Градина од рагранети патишта” (1942) го напиша цитатот (којшто подоцна доживеа голема слава како познат цитат) :

The composition of vast books is a laborious and impoverishing extravagance. To go on for five hundred pages developing an idea whose perfect oral exposition is possible in a few minutes! A better course of procedure is to pretend that these books already exist, and then to offer a resume, a commentary… More reasonable, more inept, more indolent, I have preferred to write notes upon imaginary books.

„Создавањето голем број книги е мачна и исцрпувачка естраваганца. Да се продолжи со развивање идеја до петстотини страници – кога истата идеја може усно да се искаже за неколку минути! Друг подобар тек на процедурата е да се преправаме дека овие книги веќе постојат и да се даде резиме, или коментар… Поразумно, потрапаво, помрзеливо, претпочитав да пишувам белешки на имагинарни книги.“

Насловна страница на „Рецензии на имагинарни книги“ колекција од фикционални рецензии [2]

(Насловна страница на „Рецензии на имагинарни книги“ колекција од фикционални рецензии.)

Ваквиот начин на пишување забавни рецензии за книги го најде својот пат и во Кина. Во 2010 година издавачката куќа „Шангајска книжарница“ ја објави „Рецензии на имагинарни книги“ [3], збирка измислени рецензии.

Рецензиите преставуваат забавни коментари на широк спектар на теми, од прашања што го засегаат кинеското современо општество, до литературата и уметноста. Ова е извадок од „рецензијата“ за книгата “Уметноста на преминување улица” [4].

The Art of Road Crossing is actually a book on how to deal with hidden rules in the Chinese society and commercial world for foreigners (laowai) living in China. The book is divided into the following chapters. Chapter 1: You cannot ignore the traffic lights – avoiding mistakes of principles; Chapter 2: When can you ignore the traffic lights – grasping policies and regulations with flexibility; Chapter 3: Looking at the cars is more important than looking at the traffic lights – how to understand and apply ‘hidden rules’; Chapter 4: The police cannot deal with too many rule-breakers – deciding on how bold to act; Chapter 5: That you can run the red lights today does not mean you can do the same tomorrow – understanding the rapid changes in Chinese regulations.

Kнигата Уметноста на преминување улица е всушност книга за тоа како да се справиме со скриените правила во кинеското општество и комерцијалниот свет, наменета за странци (laowai) кои живеат во Кина.
Книгата е поделена на следните поглавја. Поглавје 1: Не можете да ги игнорирате семафорите – да ги избегнувате грешките на принципите; Поглавје 2: Кога можеш да ги игнорираш семафорите – сфаќање политики и прописи со флексибилност; Поглавје 3: Гледањето на автомобилите е поважно од гледањето на семафорите – како да се разберат и применат „скриените правила“; Поглавје 4: Полицијата не може да се справи со премногу прекршители на сообраќајните правила – носење одклука за тоа колку храбро да дејствува; Поглавје 5: Тоа што денес ви успеало да поминете на црвено светло, не значи дека можете да го сторите истото утре – разбирање на брзите промени во кинеските прописи.

Oва е друг извадок за книгата “Самоадаптирање на новопечените богаташи” : [5]

Although the author reminds the parvenu that they do not need to re-create themselves, he offers a lot of practical advices for parvenu in urgent need to improve their image and tastes. He starts from the basics, including personal and environmental hygiene and etiquette. ‘If you want someone to respect you,’ he writes, ‘you must not be too harsh on waiters in restaurants and hotels. Being impolite on service providers is a typical behavior of the uncivilized parvenu. For those who want to cultivate their tastes, he lists out the most famous writers, musicians and other cultural celebrities. The book also talks briefly about finance, insurance and charity donations.

Иако авторот ги потсетува неприфатените брзи богаташи дека не мораат целосно да се рекреириаат себеси, тој нуди многу практични совети бидејќи неприфатените брзи богаташи имаат итна потреба да го подобрат својот имиџ и вкус. Тој почнува со основните работи како личната хигиена и хигиената на околината како и бонтонот. „Ако сакате некој да ве почитува,” – како што тој пишува – „не смеете да бидете нељубезни кон келнерите во рестораните и хотелите.” Неучтивоста со луѓето кои пружаат услуги е типично однесување за нецивилизираиниот новопечен богаташ. За оние кои сакаат да ги изострат своите вкусови тој нуди листа на најдобрите познати писатели, музичари и други културни славни личности. Книгата исто така многу кратко зборува и за финансии, осигурување и добротворни активности.

Авторот на овие замислени рецензии на книги, Бимују [6]е кинески писател којшто пишува фикција, есеи и рецензии на книги. Покрај својот блог [6] ја одржува и веб-локацијата „Дуксиерен [7] агрегатор за литературни критики и рецензии, за извадоците од книги кои се објавуваат во поголемите кинески весници. Во 2010 год  на сајтот Дуксиерен“ [7] му беше доделена почесната [8] награда „Работник за пример“ од страна на англиската верзија на кинеската веб-локација „Данвеи“

Бимују исто така има дизајнирано и корици [9] за книги за коишто ги пишува имагинарните критики:

 

[10]

Ако пишувањето рецензија за нормална книга опфаќа одредено ниво на апстракција, пишувањето рецензија за имагинарна книга опфаќа уште подадотно ниво на апстракција. А што  велите за рецензија настаната од овие рецензии? Тој повлече аналогија од повеќеслојниот свет на нивоа од филмот „Почеток“ („Inception“) [11]:

第一层:虚拟书和非虚拟书;第二层:评论这些虚拟或非虚拟书的《虚拟书评》;第三层:评论《虚拟书评》的书评;如果没有搞错的话,本文应该处于第四层;欢迎给本文留言,借以进入这个系统的第五层(陀螺仍然在旋转……)

Прво ниво: реални и имагинарни книги; второ ниво: Рецензии на имагинарни книги [3], кои ги рецензираат овие книги; трето ниво: рецензија на „Рецензии на имагинарни книги [3]“, ако не грешам, овој напис спаѓа во четврто ниво; и добродојдени сте да оставите порака на овој напис, за да се влезе во петтито ниво (вртимушката сè уште се врти…)

Бимују со нас сподели негови интервјуа [12]во врска со самиот процес на размислување при пишување рецензии за имагинарни книги и општо за читањето и пишувањето.

Што ве мотивира да пишувате рецензии за имагинарни книги?

其实最初我没想过写书评。一直以来我最大的愿望是写小说,可是一直写得不是很顺,产量极低。开始写博客以后,有一天忽然想写一些假书评玩玩儿。这种形式并不是我的发明,博尔赫斯、艾科,甚至伍迪•艾伦都写过类似的东西。虚拟书评虽然基本上是书评的文体,但是我感觉当初可能还是把它们当小说来写的。小说的主要特点就是虚构,所以虚拟书评大概也可以算是小说,只不过这些小说的主人公不一定是一个人,而是一本书。写虚拟书评的另一个起因是当时我读了一些欧美书评文章的中译本,发现译文中那种英文复合句掺杂中文成语的知识分子气很浓的文字风格挺有意思,我在虚拟书评里大多模仿(或者说戏仿)这种文风,所以也可以说是一种“风格练习”。比较有意思的是,因为虚拟书评有了一些影响,后来开始渐渐有书评杂志的编辑专门找我约稿,于是我开始写起真的书评来了,越写越多,以至于到现在经常被称为“书评人”了。其实,我觉得我骨子里还是一个写小说的。

На самиот почеток воопшто не ни размуслував за пишување рецензии за книги. Мојата желба беше да напишам роман. Но сепак мојот напредок на таа тема не беше задоволителен. Откако почнав да блогирам, еден ден ми текна да напишам лажни критики за книги за забава. Овој литературен стил не е мој изум. Хорхе Луис Борхес, Умберто Еко и Вуди Ален – сите тие пишувале во ваков стил. На почетокот пишував рецензии за имагинарни книги како да се работи за романи. Една работа кај романите е што и тие се фикција, така што и имагинарните рецензии за книги исто така може да се сметаат за романи, но главните ликови се книги, а не луѓе. Уште една причина зошто пишувам критики за имагинарни книги е што имам прочитано преводи на рецензии на книги  на кинески јазик на рецензии на дела од Америка и Европа. Открив дека преводите на комплексни реченици на англиски појачани од кинески идиоми, звучат многу интелектуално, и ми се допаѓаат. Во моите критики на книги често го имитирам тој стил. Затоа го сметам пишувањето рецензии за книги како вежба во овој стил. Бидејќи моите рецензии полека станаа влијателни, некои уредници на списанија за книги ме повикаа да пишувам за нив. Тоа е како започнав да пишувам вистински рецензии за книги и како го стекнав називот “рецезент на книги”. Но во срцето, јас пишувам романи.

Дали е полесно да се пишуваат рецензии за вистински или за имагинарни книги?

这是两种不同的东西。写真正的书评需要对读者负责,因为读者可能根据你的书评来选书、买书,同时也必须参照一定的格式,比如交待清楚书的关键内容、作者信息等等。但“虚拟书评”是虚构的,在形式上可以更自由些,我写的虚拟书评中有些严格来讲并不符合书评的格式和要求,但我也没去特别计较。

Тоа се две сосема различни работи. Пишувањето рецензии за вистински книги вклучува одговорност кон читателите, затоа што се потпираат на вашите рецензии за да купуваат книги. Рецензиите за вистински книги се пишуваат по одреден формат, на пример, треба да се изведе главната содржина и информации за авторот. Но, „рецензиите за имагинарни книги“ се фикција, и нудат повеќе слобода во смисла на форматот. Поточно кажано, некои од моите фиктивни рецензии не се придржуваат до барањата за пишување вистински рецензии за книги, но не се грижам за тоа.

Дали пишувањето рецензии за книги треба да се третира како кариера или како интерес?

就我本人而言,写书评是一种兴趣。遇到感兴趣的书就写一篇,至于是贴在自己博客上还是发表在期刊杂志上、有稿费还是没有稿费,这些对我来说差别不是特别大。一本书自己如果不感兴趣,即使有人征稿我一般也会婉言推辞掉。如果把写书评当作一种(主要的)谋生手段,我觉得那就太辛苦了。读完一本书需要很多时间,书评的稿费又不怎么高,投入、产出不合比例。如果单单是为了谋生,应该可以找到更容易挣钱的行当。

Од моја лична перспектива, пишувањето рецензии за книги е интерес. И јас ќе напишам по некоја ако наидам на интересна книга. А околу тоа дали ќе биде објавена на мојот блог или во списание и дали за тоа би ми било платено или не, – не сум особено загрижен. Ако видам дека книгата не ми е интересна, тогаш нема да напишам рецензија, без разлика и дали некој би ми платил за тоа. Тешко ми е да се потпрам на пишувањето рецензии за книги како (главен) извор на приход. Читањето книги одзема многу време. Надоместокот за пишување рецензии за книги е мал исто така. Размерот помеѓу вложениот труд и заработката не е особено привлечен. Ако главната цел ви се приходите, можете да најдете подобар извор за тоа отколку овој.

Како можеме да пишуваме добри рецензии за книги?

并没有认真地想过这个问题,估计很难给出完整、正确的答案。倒是有些零散的体会可以分享。比如写书评时不要忘了给出这本书的内容简介和对作者的简单介绍。我有时候看到一些书评,从头到尾都是关于这本书的评论,谈得口若悬河,可是读到结尾也没搞清原书是写什么的,作者是个什么样的作者。书评的读者事先未必了解那本书,所以写书评时既要有评论,也应该有介绍。另外,我觉得书评作者应该把握好自己的语气和心态,对原书作者不应该过于俯视或者过于仰视。即使是文学大师的作品,既然你要评论,就不应该以一个崇拜者的语气写,满篇都是敬仰、感叹;你应该尽量把自己和对方摆在一个平起平坐的地位,不卑不亢地、客观全面地来写,这样才是好书评。此外,我觉得书评也应该有文采。书评文章不应该是 “今天我读了一本非常好看的小说”这种白开水式的东西,也应该具有一定的文字魅力。这方面欧美的书评作者做得比较好,他们的书评很多写得非常“有范儿”,抖机灵、玩儿幽默,让你觉得是非常精彩的文字。最后还有一点建议,听起来可能有点儿滑稽,但我觉得还是应该说一下,那就是:如果要写一本书的书评,还是尽量真的把那本书读过之后再写吧。

Немам размислувано сериозно за ова. Не можам да понудам целосен одговор, но можам да споделам некои делчиња и парчиња од совети на темата. На пример, не заборавајте да дадете вовед и сумиран опис за самата книга и информации за авторот кога пишувате рецензија за книга. Ова се прави затоа што на некои читатели можеби и не им е позната книгата за која станува збор. Некои рецензии за книги содржат само критика за книгата, и не се ни знае за што е книгата, ниту каков е авторот откако ќе се прочитаат таквите критики. Второ, мислам дека рецензентите на книги треба правилно да го балансираат својот тон и својот однос. Не смеат премногу да го возвишуваат ниту пак премногу да го омаловаат. Дури и ако книгата е напишана од „мајстор за пишување“, вашиот тон не треба да биде обожувачки, бидејќи пишувате коментар. Треба да се ставите себеси во еднаков статус ниту арогантен ниту пак понизен, и да ја напишете рецензијата колку може пообјективно и поразбирливо. Трето, мислам дека резензиите за книги треба да бидат напишани актрактивно. Не треба да се пишуваат со здодевни реченици како „денеска прочитав добар роман“. Во оваа насока рецезентите во Америка и Европа се подобри. Нивните рецензии се интелегентни и хумористични, стил добиен по своја заслуга. И на крај, иако можеби звучи смешно да се спомне, но морам да речам: ако мора да пишувате рецензија за книга, направете го тоа откако ќе ја прочитате целата книга, најмногу што можете.