Палестина: Планирање на виртуелен погреб
За Пaлестинците од Западниот брег и Газа е особено тешко да го посетат Израел, а од политички причини е невозможно и за повеќето други Арапи да го направат тоа, бидејќи Израел не е признаен како држава од мнозинство од арапски земји. Во исто време, палестинските граѓани од Израел (приближно 20% од популацијата) не можат многу да патуваат низ арапскиот свет, бидејќи имаат израелски пасоши.
Раша Хилви, која е палестинска државјанка од Израел, размислува како овие рестрикции поврзани со движењето ќе се одразат на неа – по нејзината смрт.
Во објава на нејзиниот блог, Загрода (што значи „лелекање“), Раша пишува:
Зајдисонце во Ака. Слика од Фликр корисник yanivba (CC BY-SA 2.0).
لا الموت فقط، لكن “هداك المرض” أيضاً، كما يسمونه. وصديقي يطلق على برجه أيضاً إسم “هداك البرج”. يعني السرطان، ودائماً حين يصل الموت بأسبابه العديدة. أسأل نفسي كلّ مرة من جديد: “أنا لشو بتفاجئ يعني؟” وتعود قيمة الحياة من جديد، لأكم يوم بس.
مش مهم.. لكن منذ فترة، قررت أن أكتب وصيتي.
على فكرة، لا أقصد من هذه الوصية أن أكون متشائمة. يعني الموت هو أمر طبيعي. أو هكذا أعتقد. ولأنه طبيعي فأنا أكتب عنه. وحسبما جدتي، أو جدتَك أو جدتِك تقول: “ما حدا بعرف بكرا شو بصير معه!”.
И од каде и да доаѓа смртта, со многуте нејзини причини, се прашувам себеси „Зошто сум изненадена?“ Тогаш повторно почнувам да го вреднувам животот – за неколку денови.
Како и да е, тоа не е толку важно…
Пред некое време одлучив да го напишам мојот тестамент.
Патем, не сакам да сум песимист правејќи го тоа. Смртта е нешто природно. Така барем мислам јас. Па, бидејќи е природна, пишувам за неа. Како што мојата баба и вашите баби велат, „Никој не знае што носи утрешниот ден!“
Таа продолжува:
لن أطيل الحديث عليكم. لكن لدي بعض الأسئلة المتعلقة بالموت وطقوسه. يعني، عندما أذهب غداً إلى المكان البعيد. الذي لا يعرفه أحد، من الطبيعي أن تقام جنازتي في عكّا- لا بيت لي سواها- هكذا يقول لي أبي. وبالتأكيد سوف أدفن فيها. صحّ؟
لكن، تقتلني فكرة أن أموت ولا زال الاحتلال قاعد على قلبي! كيف سيصل أصدقائي وصديقاتي من رام الله والقاهرة ودمشق وبيروت وعمان وتونس والمغرب وصنعاء وبغداد وطرابلس لوداعي الأخير؟
Пред неколку месеци се вратив од Каиро. Два дена по моето враќање, изгубив многу близок пријател; тој замина на далечно место, непознато за сите кои ги читаат овие реченици… се надевам!
Нема многу да должам со оваа приказна. Како и да е, имам некои прашања поврзани со смртта и ритуалите поврзани со неа. Кога би заминала утре на тоа непознато, далечно место, мојот погреб нормално ќе биде одржан во Ака – немам друг дом – така вели татко ми. Сигурно ќе бидам закопана таму. Нели?
Но, ме мачи идејата дека ќе умрам, а израелската окупација ќе ми остане како камен на срцето! Како моите пријатели од Рамалах, Каиро, Дамаск, Бејрут, Оман, Тунис, Мароко, Сана, Багдад и Триполи ќе дојдат да се збогуваат со мене за последен пат?
Раша се прашува:
لكن ماذا عن أحبائي في القاهرة وبيروت وعمان؟
يعني، هل ممكن.. مثلاً.. مثلاً.. إن تكون وصيتي بحرق جثتي وإرسال القليل من الرماد إلى أصدقائي هُناك؟ وتنظيم أمسية موسيقية وأدبية بدلاً عن الجنازة التقليدية؟ طيب، هل ممكن أن تكون جنازتي عبر “الفيديو كونفرنس”؟ أو حتى “السكايب”؟ ماله السكايب؟ على الأقل مجاني. هكذا يكون بث مباشر لجنازتي من عكّا إلى بيروت والقاهرة وعمان وتونس ورام الله وغزة!أو لشو كلّ هالتعقيد؟ ممكن أن تكون وصيتي أن يحملوا تابوتي إليهم؟ أعتقد أن تصريح عبور لشخص ميت سوف يكون أسهل. والأهم، إنه لا يحتاج إلى فيزا. هكذا سيكون بمقدوري أن أرى بيروت. مين بعرف؟ ممكن أكون قادرة أشوفها وقتها.
Мислите ли дека во мојот тестамент можам да напишам дека треба да им се издадат дозволи на моите пријатели од Рамалах да дојдат и да се збогуваат со мојот мртовечки ковчег? Колку ужасна идеја: дозвола да биде издадена од окупаторските власти со цел да ме видат моите пријатели кога ќе умрам! Но, можеби тоа ќе биде нивната можност да ја посетат Ака за да ми кажат збогум…
Но, што е со моите пријатели од Каиро, Бејрут и Оман?
Можно ли е – на пример – во мојот тестамент да стои дека моето тело треба да биде запалено и дел од мојата пепел да биде испратена на моите пријатели од тие места? И дека музичко и поетско собирање треба да се одржи наместо вообичаениот погреб? Можно ли е мојот погреб да биде пренесен преку видео конференција? Или преку Скајп? Што има лошо во Скајп? Барем е бесплатен. На тој начин ќе има директен пренос на мојот погреб од Ака во Бејрут, Каиро, Оман, Тунис, Рамалах и Газа!
Но, зошто да ги комплицираме нештата? Можеби во мојот тестамент може да стои дека мојот ковчег треба да биде пренесен кај нив. Мислам дека дозволата за мртва личност да ја премине границата е полесна [отколку за жива личност]. Што е најважно, не би ми била потребна виза. На тој начин би можела да го видам Бејрут. Кој знае? Можеби, би го видела тогаш.
